Voeten in de aarde

De belangrijkste reden om de dijk te verleggen en het Huis van de Watersport buitendijks te bouwen, is het verkleinen van het hoogteverschil tussen de botenloods en het water van de Eem. Dit voorkomt veel gezeul met boten tegen de dijk op, zoals de roeiers van Hemus dat nu moeten doen.
Het water van de Eem fluctueert normaal tussen 20 en 40 centimeter onder NAP. De damwand is aangebracht op 40 centimeter boven NAP, maar waar de roeiers het vlot op stappen is dit inmiddels verlaagd naar 10 centimeter boven NAP.

De botenloods wordt gebouwd op 64 centimeter boven NAP. Op de grond liggen straks betonklinkers met de dikte van 8 centimeter. Daaronder een laag zand van 5 centimeter en daar weer onder een laag puin van 30 centimeter en onder dat puin dus de kleilaag. Die kleilaag moet 80 centimeter dik zijn. Dit is nodig om het zogenaamde "piping" te voorkomen. Bij piping ontstaat een kwelstroom onder de dijk, waarbij zanddeeltjes worden weggespoeld. Als men niet oppast, spoelt de dijk weg. Een mooie uitleg van dit verschijnsel is hier te vinden. Doordat 80 centimeter klei het water niet door laat, wordt piping voorkomen.

Wie goed rekent, komt tot de conclusie dat de bovenkant van de kleilaag op 21 centimeter boven NAP moet liggen, wanneer men rekening houdt met de lagen puin, zand en klinkers die er nog op moeten. Wie rondloopt op het terrein krijgt echter de indruk dat de kleilaag fors hoger is.

Helaas klopt die waarneming, en blijkt er ergens een fout te zijn gemaakt, waardoor de 80 centimeter kleilaag te hoog is aangebracht. Gelukkig kan deze fout ook tijdig hersteld worden. Niet door nu te proberen de laag onder het kleipakket alsnog verder af te graven. Dit zou veel werk zijn en het gerommel met de klei zou ertoe leiden dat het niet dicht genoeg meer is om het water te stoppen. Er wordt gewoon voor gekozen om ongeveer de helft van de kleilaag af te graven tot de gewenste diepte.

Daarmee voldoet de kleilaag alleen niet meer aan de eisen om het water te stoppen -de 80 cm. Daarvoor kan echter een oplossing worden gevonden door óf een zachthouten damwand te slaan onder de dijk, óf door een extra kleipakket aan de binnenzijde -de landkant- van de dijk aan te brengen. Deze laatste oplossing heeft de voorkeur, maar of dat ook mogelijk is hangt af van de bomen aan die kant van de dijk. Kunnen die er tegen als daar extra klei omheen wordt gestort?

Eind augustus wordt hierover een besluit genomen. Vóór die tijd kan alvast ons terrein op de goede hoogte worden gebracht. En zo blijft de geplande startdatum voor de bouw van 25 augustus gewoon gehandhaafd. Met dank aan de creatieve geesten bij het Waterschap, die voor elk probleem meerdere oplossingen kunnen verzinnen.

Uitleg over piping van de Stichting IJkdijk